गुढीपाडवा सण का आणि केव्हा साजरा केला जातो (महत्त्व, पूजा पद्धत, कथा, हिंदू नववर्ष) 2023 (हिंदीमध्ये गुढी पाडवा उत्सव, पूजा विधी, कथा महातवा, उगादी, हिंदू नववर्ष)
गुढीपाडवा हा असा सण आहे, जो प्रत्येक हिंदू मोठ्या भक्तिभावाने आणि थाटामाटात साजरा करतो. हिंदू धर्मानुसार, गुढीपाडवा चेत्र महिन्याच्या पहिल्या दिवशी साजरा केला जातो आणि त्याला हिंदू नववर्षाचा पहिला दिवस देखील म्हटले जाते. बरं जवळजवळ प्रत्येकजण
चैत्र महिन्याचा पहिला दिवस म्हणजेच गुढीपाडव्याचा दिवस हा वर्षाचा पहिला दिवस असल्याने या दिवसाला खूप महत्त्व असल्याचे सांगितले जाते.
आज या लेखाच्या माध्यमातून आपण गुढीपाडवा म्हणजे काय आणि तो का साजरा केला जातो आणि त्यामागील नैसर्गिक आणि आध्यात्मिक श्रद्धा काय आहेत हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न करणार आहोत. तुम्हालाही या हिंदू नववर्षाशी संबंधित माहिती मिळवायची असेल, तर आमचा हा लेख शेवटपर्यंत नक्की वाचा.
गुढीपाडव्याचा सण कोणता?
हिंदू धर्माचा हा सण दर महिन्याला चैत्र महिन्याच्या शुक्ल प्रतिपदेला साजरा केला जातो. चैत्र महिन्यात हिंदू धर्मातील अनेक शुभ आणि धार्मिक सण, व्रतवैकल्ये यांचे पदार्पण होते. गुढीपाडव्यासारखे पवित्र सण साजरे करण्याची प्रथा महाराष्ट्रासह भारतातील इतर अनेक ठिकाणी प्राचीन काळापासून चालत आलेली आहे. हिंदू नववर्षही या दिवसापासून सुरू होते. पौराणिक कथेनुसार, असे म्हटले जाते की या दिवशी भगवान ब्रह्मदेवाने इतर अनेक देवी-देवता, मानव आणि दानव, राक्षस इत्यादींसह सृष्टी निर्माण केली होती.
गुढीपाडव्याचा अर्थ काय?
आपल्याला आणि तुम्हाला माहिती आहेच की कोणत्याही हिंदू सणाचे नाव आले की त्या सणाच्या नावाशी काही ना काही महत्त्व किंवा अर्थ नक्कीच जोडलेला असतो. त्याचप्रमाणे गुढीपाडवा या शब्दाचाही स्वतंत्र अर्थ आणि महत्त्व आहे. दोन शब्दांच्या मिलनातून गुढीपाडवा वाढला आहे. गुढी या शब्दाचा अर्थ कळला तर ‘विजय पताका’चा हिंदी अर्थ कळतो आणि दुसरीकडे पाडवा या शब्दाचा हिंदी अर्थ समजला तर ‘प्रतिपदा’ हा शब्द मिळतो.
गुढीपाडव्याचा सण कसा साजरा केला जातो?
या शुभ दिवशी गुढी उभारून ती फडकवून तिची पूजा केली जाते. महाराष्ट्रात आणि त्याच्याशी संबंधित इतर अनेक राज्यांमध्ये हा शुभ सण साजरा करण्याची प्रथा प्राचीन काळापासून आजही चालू आहे. या शुभ दिवशी लोक आपल्या घराचे दरवाजे आंब्याच्या पानांनी बनवतात आणि सजवतात आणि असा विश्वास आहे की हा बंदनवार बनवल्याने सुख, समृद्धी आणि समृद्धी मिळते.
गुढीपाडव्याच्या सणाचे हिंदू धर्मात काय महत्त्व आहे, त्याच्याशी संबंधित कथा?
हिंदू धर्मात हा पवित्र सण अत्यंत महत्त्वाचा मानला जातो. हिंदू पुराणानुसार, या शुभ मुहूर्तावर प्रभू श्री राम आणि महाभारताचा योद्धा युधिष्ठिर यांचा राज्याभिषेक झाल्याचे सांगितले जाते.
थोडंसं पाहिलं तर लक्षात येतं की या शुभ दिवसाच्या निमित्ताने हिंदू धर्मात चैत्र नवरात्रीची सुरुवात होते. काही विद्वानांच्या मते सतयुगाची सुरुवातही याच शुभ दिवशी म्हणजेच गुढीपाडव्याच्या दिवशी झाली होती. चैत्र नवरात्रीनंतर दिवस आणि रात्रीमधील फरक कळू लागतो, म्हणजेच दिवस मोठे आणि रात्र लहान होतात.
काही जाणकार पंडित आणि महान विद्वानांचा असा विश्वास आहे की विष्णू पुराणानुसार भगवान श्री विष्णूंनी या दिवशी आपला मत्स्य अवतार धारण केला होता. या सर्व धार्मिक आणि पौराणिक कथांनुसार हा दिवस अत्यंत शुभ आणि लाभदायक दिवस मानला जातो.
गुढीपाडव्याची उपासना पद्धत काय आहे?
- या शुभ दिनानिमित्त लोक सकाळी लवकर उठून बेसन आणि तेल लावतात आणि त्यानंतर सकाळीच स्नान करतात.
- गुढीपाडव्याला ज्या ठिकाणी लोक पूजा करतात, ते ठिकाण अतिशय स्वच्छ आणि शुद्ध केले जाते.
- यानंतर लोक संकल्प घेऊन बनवलेल्या जागेवर स्वस्तिक बनवतात आणि त्यानंतर केशरचना करतात.
- हे केल्यानंतर पांढर्‍या रंगाचे कापड पसरून त्यावर हळद व कुंकुम घालून रंगीत केले जाते आणि त्यानंतर अष्टदल बनवून ब्रह्माजींच्या मूर्तीची स्थापना करून विधिवत पूजा केली जाते.
- शेवटी, लोक गुढी म्हणजे ध्वज बनवतात आणि पूजास्थानी स्थापित करतात.
हे देखील वाचा:
2023 मध्ये गुढीपाडवा कधी साजरा होईल
2023 मध्ये, हा शुभ उत्सव 22 मार्च रोजी साजरा केला जाईल.
हिंदू धर्मातील कोणताही सण त्याचे स्वतःचे महत्त्व घेऊन येतो आणि तो लोकांना नीट समजून घेणे आवश्यक असते. इंग्रजी सभ्यतेच्या भानगडीत पडून कुठेतरी आपण आपली प्राचीन आणि मानवी संस्कृती विसरत चाललो आहोत. हा लेख सादर करण्याचा उद्देश आपल्या सर्वांना आपल्या प्राचीन सण आणि शुभ प्रसंगांची माहिती देणे हा होता. आपला हिंदू धर्म आणि आपली भारतीय सांस्कृतिक संस्कृती आपण नेहमी विसरता कामा नये. तुम्हीही आमच्या उद्देशाशी सहमत असाल तर कृपया हा लेख तुमच्या मित्र आणि कुटुंबातील सदस्यांसह शेअर करा. या शुभ सणाच्या निमित्ताने तुम्हाला तुमचे विचार आमच्यासमोर मांडायचे असतील तर कमेंटमध्ये जरूर शेअर करा.
Gudi Padwa Web Stories
1 thought on “Gudi Padwa in Marathi 2023 | गुढीपाडवा का साजरा केला जातो”