Maza Avadta Sant Marathi Nibandh: आजच्या पोस्टमध्ये आपण “माझा अवडता संत निबंध मराठी | Maza Avadta Sant Nibandh In Marathi” बद्दल बोलणार आहोत आणि त्यावर निबंध कसा लिहावा हे देखील शिकाल.
संत कबीर माहिती मराठी । Sant Kabir Information in Marathi
प्रस्तावना
संत कबीर दासजींना आपल्या हिंदी साहित्यातील एक अतिशय प्रसिद्ध कवी म्हटले जाते, ज्यांचे स्थान केवळ कवींमध्येच नव्हते, तर समाजसुधारक म्हणूनही ते खूप प्रसिद्ध होते. समाजात होणारे अत्याचार आणि अन्याय थांबवण्यासाठी त्यांनी खूप प्रयत्न केले, त्यासाठी त्यांना समाजातून बहिष्कृत करण्यात आले.
चरित्र
कबीर दासजींचा जन्म 1398 साली काशीतील लहरतारा नावाच्या ठिकाणी झाला. कबीर दास जी हे आपल्या देशाच्या इतिहासातील एक प्रसिद्ध कवी होते, ज्यांचा जन्म भक्तिकाळात झाला आणि त्यांनी एवढी महान कृती रचली की ते खूप श्रीमंत झाले.
कबीरजींचा जन्म एका हिंदू आईच्या पोटी झाला आणि ते मुस्लिम पालकांसोबत वाढले. दोन धर्मांशी असलेल्या त्यांच्या सहवासामुळे त्यांनी प्रत्येक धर्माला समान मानले आणि ते निर्गुण ब्रह्माचे परम उपासक झाले. कबीरजींनी आपले आयुष्य लोकांचे रक्षण आणि सेवा करण्यात घालवले.
हेही वाचा – Holi Information in Marathi | होळी सणा बद्दल माहिती | Rangpanchmi 2023
कबीर दास यांचा अभ्यास _
आपल्याला माहिती आहे की, ते विणकर कुटुंबातील होते, त्यामुळे सुरुवातीपासूनच त्यांच्याकडे कौटुंबिक वारसा वाढवण्याची जबाबदारी आली, परंतु त्यांचा धार्मिक अभ्यास स्वामी रामानंद जी यांच्याकडून झाला.
एक वेळ अशी आली की कबीर दास जी घाटावर बांधलेल्या पायऱ्यांवर विसावलेले होते आणि स्वामी रामानंद तिथून गेले आणि त्यांना ते कळले नाही, त्यांच्या पायाला नकळत कबीरदासांचा स्पर्श झाला आणि असे केल्यावर त्यांच्या तोंडातून राम-राम निघाले. त्यांना जाऊन त्यांची चूक कळली आणि त्यांनी कबीरदासजींना आपले शिष्य बनवले.
कबीर दास जी यांचे जीवन
संत कबीरजींचे संपूर्ण जीवन सुरुवातीपासूनच अडचणींनी भरलेले आहे, त्यांचा जन्म एका ब्राह्मण मुलीच्या पोटी झाला आणि नंतर लोकांच्या भीतीने त्यांनी त्यांना एका तलावाजवळ ठेवले.
त्याचवेळी तेथून जाणाऱ्या एका विणकर मुस्लिम कुटुंबाला ही टोपली दिसली आणि त्यांनी ती दत्तक घेतली. आणि त्याला आपल्या मुलाप्रमाणे वाढवले. कबीरजींना फारसे शिक्षण मिळाले नाही, पण सुरुवातीपासून ते ऋषी-मुनींच्या सहवासात होते आणि त्यांचे विचारही खूप वेगळे होते.
आपल्या समाजात धर्माच्या नावाखाली होणारे अन्याय, भ्रष्टाचार, अंधश्रद्धा, अत्याचार याच्या विरोधात ते सुरुवातीपासूनच होते आणि वर्णनही केले. याशिवाय, कदाचित हेच कारण असावे की त्यांनी निराकार ब्रह्माची पूजा केली.
निष्कर्ष
आपला इतिहास नेहमीच असा राहिला आहे की, जेव्हा जेव्हा कोणी समाजात राहून चांगले करण्याचा प्रयत्न केला, तेव्हा तोच समाज वेगळा व्हायला वेळ लागत नाही आणि इतिहासात फक्त तीच नावे महत्त्वाची मानली गेली आहेत, जी लोकांना माहीत आहेत. न घाबरता आपल्या हेतूवर ठाम रहा.
माझा आवडता संत निबंध मराठी | Maza Avadta Sant Nibandh In Marathi
माझा आवडता कवी
मी आजवर अनेक कवींच्या कृतींचा अभ्यास केला नसला, तरी मी मध्ययुगीन काळातील कबीर, मीरा, रहीम, सूरदास आणि संत शिरोमणी गोस्वामी तुलसीदास हेच वाचले आहेत. या कवींच्या निर्मितीमध्ये माणसाला अलौकिकतेचा आस्वाद मिळतो. या सर्वांपैकी तुलसीदासजी हे माझे आवडते कवी आहेत, त्यांच्या भक्ती आणि अलौकिकतेला मी सदैव नमन करतो.
भक्तीभावाने एकरूप दृष्टिकोन अंगीकारत, हिंदू समाजाला आपल्या काव्यसौंदर्याने संघटित करत, प्रतिकूल परिस्थितीत परकीय आक्रमकांच्या दहशतीमध्ये रामभक्तीने संस्कृतीला नवसंजीवनी देऊन त्यांनी खऱ्या मार्गदर्शक संताची भूमिका पार पाडली. आजूबाजूला घबराट आणि भीतीचे वातावरण होते. जबरदस्तीने धर्मांतरण आणि संस्कृतीचा विध्वंस टोकाच्या पातळीवर चालू होता.
मुघलांनी तलवारीच्या बळावर हिंदूंचा धर्म बळजबरीने नष्ट केला. याच काळात वेगवेगळे छोटे छोटे पंथ जन्म घेऊ लागले. सामान्य जनता एकत्र येण्याऐवजी मतभिन्नतेत विभागली गेली. त्या वेळी, भरकटलेल्या हिंदू समाजाला एका नाविकाची नितांत गरज होती, जो त्यांच्या जीवनाला अंधारातून आशेचा किरण दाखवेल. माझे प्रिय कवी तुलसीदास जी यांनी रामाचे कल्याणकारी रूप मांडून सार्वजनिक जीवनात एक शक्तीचा संचार केला. त्यांनी रचलेले रामचरितमानस आजही समाजाला एकता राखण्यासाठी आणि समन्वय प्रस्थापित करण्यासाठी प्रेरणा देत आहे.
माझा आवडता संत तुकाराम निबंध मराठी । Maza Avadta Sant Marathi Nibandh
संत तुकाराम हे वारकरी संप्रदायाचे शिखर तर आहेतच, पण जगाच्या साहित्यातही त्यांचे स्थान विलक्षण आहे. त्यांचे अभंग इंग्रजी भाषेतही अनुवादित झाले आहेत. त्यांची कविता आणि साहित्य हा रत्नांचा खजिना आहे. यामुळेच आज शेकडो वर्षांनंतरही तो थेट सर्वसामान्यांच्या मनात उतरतो.
प्रपंच खेळत सामान्य माणूस कसा संत झाला, त्याचप्रमाणे कोणत्याही जाती-धर्मात जन्माला आला तरी निस्सीम भक्ती आणि सदाचाराच्या बळावर आत्मविकास होऊ शकतो. संत तुकाराम म्हणजेच तुकोबा यांनी सर्वसामान्यांच्या मनात ही श्रद्धा निर्माण केली.
आपले विचार, आचार आणि वाणी यांचा अर्थपूर्ण ताळमेळ साधून आपले जीवन परिपूर्ण करणारे तुकाराम सर्वसामान्य जनतेला नेहमी कसे जगावे याची प्रेरणा देतात.
त्यांच्या आयुष्यात एक वेळ अशी आली होती जेव्हा त्यांच्या आयुष्याच्या पूर्वार्धात झालेल्या अपघातांमुळे तो निराश झाला होता. त्याचा जीवनावरील विश्वास उडाला होता. अशा परिस्थितीत त्याला काही आधाराची नितांत गरज होती, शारीरिक आधार नव्हता. त्यामुळे त्यांनी आपला सर्व भार पाडुरंगवर सोपवला आणि अध्यात्मिक साधना सुरू केली, त्या वेळी त्यांना गुरू नव्हते.
त्यांनी विठ्ठल (विष्णू) भक्तीची परंपरा जपली आणि नामदेव भक्तीचा अविभाज्य भाग निर्माण केला. जरी तुकारामांनी संसाराची आसक्ती सोडून द्या, पण संसार करू नका, असे सांगितले असले तरी त्यांनी हे कधीच सांगितले नाही. खरे सांगायचे तर एकाही संताने संसाराचा त्याग करण्याविषयी बोलले नाही. याउलट संत नामदेव, एकनाथांनी प्रपंच योग्य आणि पद्धतशीरपणे बजावला.
अशा या थोर संत कवी तुकारामांचा जन्म १७ व्या शतकात पुण्यातील देहू शहरात झाला. त्याचे वडील लहान कारबोरी होते. त्यांनी महाराष्ट्रात भक्ती चळवळीचा पाया घातला. ते विठ्ठलाचे म्हणजेच विष्णूचे परम भक्त होते.
तुकरामजींची सखोल अनुभूती दृष्टी खूप खोल आणि ईश्वरी होती, त्यामुळे त्यांचे वाणी स्वयंभू आहे, भगवंताची वाणी आहे हे सांगण्यास त्यांना संकोच वाटला नाही. ते म्हणायचे की जगात दाखवलेली कोणतीही गोष्ट टिकत नाही. खोटं जास्त काळ हाताळता येत नाही. खोटे बोलणे कटाक्षाने टाळणारे तुकाराम हे संत नामदेवांचे रूप मानले गेले आहेत. त्याचा काळ सतराव्या शतकाच्या पूर्वार्धाचा होता.
ते समर्थ रामदास आणि छत्रपती शिवाजी यांचे समकालीन होते. तुमचे व्यक्तिमत्व अतिशय मौलिक आणि प्रेरणादायी आहे. खालच्या वर्गात जन्माला येऊनही ते अनेक विद्वान आणि समकालीन संतांपेक्षा खूप पुढे होते. ते धर्म आणि अध्यात्माचे मूर्त स्वरूप होते.
माझ्या आवडत्या संत हिंदी 2023 वर निबंध | Maza Avadta Sant Marathi Nibandh
माझ्या आवडत्या संतावर मराठी 100 शब्दात निबंध. माझा प्रिया संत निबंध १०० शब्दात
संत रामदास हे महाराष्ट्रातील थोर संत कवी होते. ते छत्रपती शिवाजी महाराजांचे गुरु होते. त्यांचे मूळ नाव नारायण ठोसर. लोक त्यांना आदराने समर्थ किंवा समर्थ रामदास म्हणतात. संत रामदास यांचा जन्म जालना जिल्ह्यातील जांब गावात झाला. वयाच्या बाराव्या वर्षी तिच्या इच्छेविरुद्ध तिचे लग्न लावले गेले. हा शब्द ऐकून सावध होऊन ते लग्नाच्या मंडपात पळून गेले.
नंतर नाशिकला जाऊन तपश्चर्या केली. तेथे कोणीही त्यांना ओळखू नये म्हणून त्यांनी रामदास हे नाव घेतले. त्यांचे नाशिक येथे बारा वर्षे वास्तव्य होते व या काळात त्यांनी प्राचीन धर्मग्रंथ आणि विविध धर्मग्रंथ, वेद, उपनिषद यांचा अभ्यास केला. बारा वर्षांच्या तपश्चर्येनंतर त्यांनी भारताला भेट दिली. त्यांनी गावोगावी मारुतीची मंदिरे स्थापन केली आणि देशभरात सुमारे अकराशे मठांची स्थापना केली. “मराठा तितुका मेळवावा महाराष्ट्र धर्म वाढवा” साठी त्यांनी प्राण दिले. त्यांनी मानवाला संतरूपी आत्मसाक्षात्काराचा मार्ग दाखविला. भक्ती हाच ईश्वरप्राप्तीचा मार्ग आहे, असे ते म्हणत.
समाजाप्रती त्यांची ओढ होती. पूजास्थान हे त्यांचे कार्य होते. त्यांनी दासबोध, मनाचे श्लोक, करुणाष्टके, भीमरूपी स्तोत्र आणि अनेक आरत्या रचल्या आहेत. लोकांना साक्षर करण्यासाठी त्यांनी अनेक कामे केली. ते म्हणायचे, “तुझ्याजवळ जे काही आहे ते इतरांना सांगा, ते शहाणपणाने करू द्या.” समर्थ रामदासांनी शेवटचे दिवस साताऱ्याजवळ सज्जनगड येथे घालवले. माघ क्र. संत रामदास यांचे 9 शक 1603 रोजी निधन झाले.
माझ्या आवडत्या संतावर मराठीमध्ये 300 शब्दांचा निबंध | Maza Avadta Sant Marathi Nibandh
संत गाडगे महाराज यांना सामाजिक सुधारणा, सामाजिक न्याय आणि स्वच्छता या विषयात रस आहे. संत गाडगे महाराजांचे पूर्ण नाव डेबूजी झिंग्राजी जानोरकर आहे. त्यांचा जन्म 23 फेब्रुवारी 1876 रोजी झाला. त्यांच्या वडिलांचे नाव झिंगराजी आणि आईचे नाव सखुबाई होते. संत गाडगे बाबा हे दीन-दलितांची सेवा करणारे व्यक्ती आहेत.
डोक्यावर खापर टोपी, एका कानात कवडी आणि दुसऱ्या कानात तुटलेल्या बांगड्या, एका हातात झाडू आणि दुसऱ्या हातात भांडे. संत गाडगे बाबा ही चालणारी शाळा होती.शिक्षणाचे महत्व समाजाला सांगून त्यांनी स्वच्छता व चारित्र्य शिकवले.
गरिबी, अज्ञान, अंधश्रद्धा आणि अस्वच्छता दूर करण्यासाठी अथक परिश्रम घेणारे ते समाजसुधारक होते. त्यांनी अपंगांचीही सेवा केली. त्यांनी आयुष्यभर समाजातील लोकांना अज्ञानी राहू नका, ग्रंथ, पुराण, मंत्र, चमत्कार यावर विश्वास ठेवू नका, अशी शिकवण दिली.
तो नेहमी घोंगडी आणि मातीचे भांडे घालत असे. त्यामुळे लोक त्यांना गाडगे बाबा म्हणत. आणि नंतर ते या नावाने ओळखले जाऊ लागले. संत गाडगे बाबा यांनी महाराष्ट्रात अनाथांसाठी धर्मशाळा, अनाथाश्रम, आश्रमशाळा सुरू केली संत गाडगे बाबा महाराजांनी देहू, आळंदी, पंढरपूर, नाशिक आणि मुंबई येथे अनेक धर्मशाळा बांधल्या आहेत. त्यांनी अनेक लोककल्याणाची कामे करून ती यशस्वीपणे पार पाडली.समाजातील वाईट परंपरा नष्ट करण्यासाठी त्यांनी कीर्तनाचा मार्ग अवलंबला.
जात, धर्म, जात यावर त्यांचा विश्वास नव्हता. आणि त्याने नेहमी समानतेचा पुरस्कार केला.त्याच्या मनात लोकांचे कल्याण होते. गाडगे महाराज संत तुकाराम महाराजांना आपले गुरू मानत. त्यांचे विचार जनसामान्यांपर्यंत पोचवण्यासाठी ते कधी-कधी संत तुकारामांचे अभंग वापरत.
गाडगे महाराज हे गरीब, निराधार, गरीब, अपंग यांचे दैवत होते. संत गाडगे महाराज यांचे 20 डिसेंबर 1956 रोजी अमरावती जिल्ह्यात निधन झाले. आज महाराष्ट्रातील काही स्वच्छ गावांतील ग्रामपंचायतींना गाडगे महाराजांच्या नावाने गाडगे बाबा ग्रामस्वच्छता पुरस्कार दिला जातो.
माझ्या आवडत्या संतावर मराठीमध्ये 500 शब्दांचा निबंध | Maza Avadta Sant Marathi Nibandh
संत म्हणून आपणच ओळखले पाहिजे, तो कुठे आहे हे देवालाच माहीत असा संदेश जनतेला देऊन भगवंताच्या भक्तीचा मार्ग दाखवणारे संत म्हणजे संत तुकाराम. संत तुकाराम महाराजांनी बांधले.
संत तुकारामांचे पूर्ण नाव तुकाराम बोल्होबा आंबिले आहे. त्यांना तुकोबा असेही म्हणतात. संत तुकारामांचा जन्म इसवी सनाच्या सतराव्या शतकात झाला. महान वारकरी संत होते.
त्यांचा जन्म माघ शुद्ध पंचमीला पुणे जिल्ह्यातील देहू गावात वसंत पंचमीला झाला. पंढरीची वारी ही त्यांच्या कुटुंबात पूर्वीपासून चालत आलेली प्रथा होती. त्यांचा मोठा भाऊ म्हणून सावजी आणि धाकटा भाऊ कान्होबा होता. वडिलांचे नाव बोल्होबा आणि आईचे नाव कनकाई.
पुण्याच्या अप्पाजी गुळवे यांची मुलगी जिजाबाई हिच्याशी त्यांचा विवाह झाला. तुकारामांना त्यांच्या सांसारिक जीवनात अनेक संकटातून जावे लागले. पंढरपूरचा विठोबा म्हणजेच विठ्ठल हे तुकारामांचे आराध्य दैवत होते. तुकारामांना वारकरी जगद्गुरू म्हणूनही ओळखले जाते.
महाराष्ट्राचे आराध्य दैवत राजे छत्रपती शिवाजी महाराज तुकोबांना आपले गुरू मानत. संत तुकारामांनी सतराव्या शतकात समाज प्रबोधनाची सुरुवात केली. त्यांनी आपल्या साहित्यातून आणि कीर्तनाच्या माध्यमातून समाजाला योग्य मार्गदर्शन करण्याचे काम केले. संत बहिणाबाई या तुकारामांच्या शिष्या होत्या. संत तुकारामांनी तुकाराम गाथा लिहिली.
यात पाच हजारांहून अधिक अभंग आहेत. पंढरपूरचा विठ्ठल हे त्यांचे दैवत होते. त्यांनी विठ्ठल आणि समाजावर अनेक प्रवचने रचली. लहानपण देगा देवा, मुंगी साखर रवा | तसेच “न निर्मल जीवन, के करील सबन” असे अनेक अभंग आणि त्यांची कुशाग्र बुद्धिमत्ता आहे. त्यांच्या अभंगातील गोडवा अतुलनीय आहे.
त्यांच्या अभंगांना त्यांच्या पलीकडे एक सौंदर्य आहे, त्यांचे शब्द प्रत्येकाचे मन मोहून टाकतात. संत तुकाराम महाराजांनी वारकरी संप्रदायाची अखंड परंपरा निर्माण केली. संत तुकाराम महाराजांनी सतराव्या शतकात समाज प्रबोधनाची पायाभरणी केली होती. त्यावेळी समाजात पसरलेल्या अंधश्रद्धा दूर करून समाजाला योग्य दिशा देण्याचे महत्त्वाचे कार्य तुकाराम महाराजांनी केले होते.
त्यांनी नेहमी स्वतःच्या सुखापेक्षा लोकांच्या कल्याणावर लक्ष केंद्रित केले. संत तुकाराम महाराज त्या काळातील लोकांमध्ये लोकप्रिय होते. बहुजन समाजाचे प्रबोधन करण्यात आणि देव धर्मावरील आपले विचार लोकांना पटवून देण्यात ते यशस्वी झाले. समाजातील अंधश्रद्धेची पगडी दूर करून लोकांना नवा धर्म, नवी भाषा देण्याचे काम संत तुकारामांनी केले.
त्यांचे अभंग मानवी जीवनासाठी उपकारक ठरले आहेत. संत तुकारामांना गरिबांची कळवळा होती. त्यांना माणुसकीची जाणीव होती. कर्जदारांचे कर्ज माफ करणारे ते जगातील पहिले संत होते. संत तुकाराम महाराजांनी आपल्या अभंगात गवळणी रचली आहे. अनेकांनी त्यातील अभंगांचा अभ्यास करून सौंदर्य जाणून घेण्याचा प्रयत्न केला आहे. फाल्गुन वद्य द्वितीयेला तुकारामांचा देह वैकुंठाला गेला असे मानले जाते. हा दिवस तुकाराम बीज म्हणून ओळखला जातो. तुकाराम महाराजांच्या जीवनावर अनेक पुस्तके, मालिका, चित्रपट प्रकाशित झाले आहेत.
आजही आपण तुकाराम महाराजांच्या पुस्तकातून मराठी भाषेतील अनेक प्रसिद्ध सुविचार, वाक्प्रचार आणि वाक्प्रचार घेतले आहेत. संत तुकारामांचे अभंग आजच्या समाजाला नवी दिशा देतात. आज जरी आपण विज्ञान आणि तंत्रज्ञानात खूप प्रगती केली आहे, परंतु प्रत्येकजण अनेक कौटुंबिक, सामाजिक आणि भावनिक समस्यांना तोंड देत आहे. या सर्वांना तुकोबाच्या अभंगातून मार्ग सापडेल. नाहीतर तुमची अवस्था “तुझ्यासोबत आहेस, जागा चुकली आहेस” अशी होईल. संत तुकाराम महाराजांचा जन्म आपल्या देशात झाला हे प्रत्येक भारतीयाचे दुर्दैव आहे.
Essay on Maza Avadta Sant in Marathi
पुढे वाचा –
YOU MIGHT ALSO LIKE
