What is a processor and its uses:- प्रोसेसर, म्हणजे संगणकाचा CPU, जेव्हा बॅरन जोन्स जेकब बर्झेलियस यांनी 1803 मध्ये सिलिकॉन नावाचा रासायनिक पदार्थ शोधला, जो आज मायक्रो प्रोसेसरचा मूलभूत घटक आहे. पहिला संगणक 1946 मध्ये पेनसिल्व्हेनिया विद्यापीठात तयार करण्यात आला. अॅलन ट्युरिंग आणि जॉन फॉन न्यूमन यांच्या नेतृत्वाखालील संघांनी संगणक प्रोग्रामिंग फंक्शन्सचा शोध लावला, जो आता मोठ्या प्रमाणावर वापरला जातो. जॉन फॉन न्यूमनचे मॉडेल समकालीन संगणकाचा कणा आहे. आज प्रोसेसरशिवाय संगणक कशावरही प्रक्रिया करू शकत नाही.

आजच्या लेखात आपण प्रोसेसर म्हणजे काय यावर चर्चा करू? प्रोसेसरचा उपयोग काय आहे? जीपीएसचे प्रकार. हा लेख पूर्णपणे वाचा, तुम्हाला प्रोसेसरबद्दल संपूर्ण माहिती मिळेल.

प्रोसेसर म्हणजे काय?

संगणन आणि संगणक शास्त्रामध्ये, प्रोसेसर किंवा प्रोसेसिंग युनिट एक विद्युत घटक आहे, म्हणजे डिजिटल सर्किट, जे बाह्य डेटा स्रोत, सामान्यतः मेमरी किंवा इतर काही डेटा प्रवाहावर ऑपरेशन करते. हे सामान्यतः मायक्रोप्रोसेसर म्हणून ओळखले जाते , जे एकाच धातू-ऑक्साइड-सेमीकंडक्टर इंटिग्रेटेड सर्किट (IC) चिपवर लागू केले जाऊ शकते.

प्रोसेसरला संगणक, लॅपटॉप, स्मार्टफोन आणि कोणत्याही एम्बेडेड सिस्टममध्ये आढळणाऱ्या कोणत्याही इलेक्ट्रॉनिक उपकरणाचा मेंदू म्हणतात. यामध्ये कंट्रोल युनिट आणि अंकगणित लॉजिक युनिट हे प्रोसेसरचे दोन महत्त्वाचे घटक आहेत.

पूर्वी, अनेक वैयक्तिक व्हॅक्यूम ट्यूब, अनेक वैयक्तिक ट्रान्झिस्टर किंवा अनेक एकात्मिक सर्किट्स वापरून प्रोसेसर तयार केले जात होते. आज, प्रोसेसर अंगभूत ट्रान्झिस्टर वापरतात. प्रोसेसर हा शब्द संगणक प्रणालीतील सेंट्रल प्रोसेसिंग युनिट (CPU) संदर्भात वापरला जातो . म्हणजेच, प्रोसेसर स्वतः सीपीयू आहे , तथापि, तो इतर कोप्रोसेसरचा देखील संदर्भ घेऊ शकतो, जसे की ग्राफिक्स प्रोसेसिंग युनिट (GPU) एक प्रोसेसर आहे.

पारंपारिक सामान्य प्रोसेसर सहसा सिलिकॉन धातूवर आधारित असतात. तथापि, आजकाल संशोधकांनी कार्बन नॅनोट्यूब, ग्राफीन, डायमंड आणि मिश्र धातुसारख्या पर्यायी सामग्रीवर आधारित प्रायोगिक प्रोसेसर विकसित केले आहेत. प्रोसेसरमध्ये वापरण्यासाठी सिलिकॉन अणू आणि इतर 2D सामग्रीच्या सिंगल शीटपासून बनवलेल्या ट्रान्झिस्टरचे संशोधन केले गेले आहे.

सुपरकंडक्टिंग क्यूबिट्स वापरणारे आधुनिक क्वांटम प्रोसेसर पारंपारिक प्रोसेसरसाठी खूप गुंतागुंतीच्या समस्या सोडवण्यासाठी क्वांटम मेकॅनिक्सचे नियम वापरतात . प्रोसेसर त्याच्या जवळपासच्या घटकांशी संवाद साधतो जसे की आउटपुट डिव्हाइसेस , इनपुट डिव्हाइसेस , स्टोरेज आणि मेमरी घटक.

हिंदीमध्ये प्रोसेसरचे उपयोग

प्रोसेसर ही एकच चिप आहे जी डेटावर प्रक्रिया करण्यास सक्षम आहे. किंबहुना, संगणक प्रणालीची कार्यक्षमता, क्षमता आणि किंमत हे त्यात असलेल्या प्रोसेसरद्वारे निश्चित केले जाते. हे वैयक्तिक संगणकातील सर्व घटक नियंत्रित करते. संगणकातील प्रोसेसरचे प्राथमिक उपयोग खालीलप्रमाणे आहेत:

• आणा
• डीकोड करा
• अंमलात आणा
• परत लिहा

आणा

प्रत्येक निर्देशाचा स्वतःचा पत्ता असतो आणि तो मुख्य मेमरीमध्ये संग्रहित केला जातो . CPU मेमरीमधील प्रोग्राम काउंटरवरून अंमलात आणल्या जाणार्‍या सूचनांचा पत्ता प्राप्त करतो आणि त्या सूचनांची अंमलबजावणी करतो.

डीकोड करा

जी सूचना अंमलात आणायची आहे ती प्रोसेसरद्वारे बायनरी कोडमध्ये रूपांतरित केली जाते जेणेकरून संगणकास ती सहज समजू शकेल आणि आवश्यक कार्य पूर्ण होईल. या परिवर्तनाची प्रक्रिया डीकोडिंग म्हणून ओळखली जाते.

अंमलात आणा

निर्देशामध्ये नमूद केलेले आवश्यक कार्य पूर्ण करण्याच्या प्रक्रियेला एक्झिक्युट असे म्हणतात. सूचनांची अंमलबजावणी प्रोसेसरमध्ये होते.

परत लिहा

राइट बॅक ही स्टोरेजची एक पद्धत आहे ज्यामध्ये प्रत्येक वेळी बदल केल्यावर कॅशे मेमरीमध्ये डेटा संग्रहित केला जातो , परंतु केवळ निर्दिष्ट अंतराने किंवा मुख्य मेमरीमधील संबंधित स्थानावर विशिष्ट परिस्थितीत.

प्रोसेसरमध्ये मूरचा कायदा

एबी गॉर्डन मूरच्या नावावर असलेला मूरचा नियम , ऐतिहासिक प्रवृत्तीद्वारे निरीक्षण आणि प्रक्षेपण आहे की एकात्मिक सर्किट्समधील ट्रान्झिस्टरची संख्या आणि म्हणून विस्ताराने प्रोसेसर दर दोन वर्षांनी दुप्पट होतात. प्रोसेसरच्या प्रगतीने मूरच्या नियमाचे बारकाईने पालन केले आहे.

प्रोसेसर प्रकार | प्रोसेसरचे प्रकार

विविध प्रकारचे प्रोसेसर आहेत जसे की मायक्रोप्रोसेसर, मायक्रोकंट्रोलर, एम्बेडेड प्रोसेसर, डिजिटल सिग्नल प्रोसेसर इत्यादी आणि प्रोसेसर इलेक्ट्रॉनिक घटकांनुसार बदलू शकतात. CPU चा महत्त्वाचा घटक प्रोसेसर आणि सिस्टमचे हृदय असे लेबल केले जाते. प्रोसेसरचे मुख्य प्रकार आहेत:

• मायक्रोप्रोसेसर
• मायक्रोकंट्रोलर
• एम्बेडेड प्रोसेसर
• डिजिटल सिग्नल प्रोसेसर

मायक्रोप्रोसेसर

संगणक प्रणालीची मूलभूत प्रक्रिया एम्बेडेड प्रणालीमध्ये समाविष्ट असलेल्या मायक्रोप्रोसेसरद्वारे दर्शविली जाते. विविध कंपन्यांनी लागू केलेले विविध प्रकारचे मायक्रोप्रोसेसर बाजारात उपलब्ध आहेत. मायक्रोप्रोसेसर हा एक मानक प्रोसेसर आहे ज्यामध्ये ALU, एक कंट्रोल युनिट (CU) आणि कंट्रोल रजिस्टर्स, स्टेटस रजिस्टर्स आणि स्क्रॅचपॅड रजिस्टर्स म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या रजिस्टर्सचा एक क्लब समाविष्ट असतो.

मायक्रोकंट्रोलर

मायक्रोकंट्रोलर विविध आकार आणि पॅकेजेसमध्ये उपलब्ध असलेल्या प्रोसेसर प्रकारांचे मानक आहे. त्याचे काम इनपुट सूचना वाचणे आणि त्याच्या संबंधित आउटपुटला प्रतिसाद देणे हे मूलभूत मायक्रोकंट्रोलरचे मूलभूत काम आहे आणि म्हणूनच त्याला सामान्य-उद्देश इनपुट आणि आउटपुट प्रोसेसर असेही म्हणतात.

एम्बेडेड प्रोसेसर

एम्बेडेड प्रोसेसर इलेक्ट्रिकल आणि मेकॅनिकल फंक्शन्स नियंत्रित करण्यासाठी संरचित आहे. यात प्रामुख्याने टाइमर, प्रोग्राम मेमरी, पॉवर सप्लाय, इंटरप्ट कंट्रोलर, रिसेट, डेटा मेमरी, क्लॉक ऑसिलेटर सिस्टीम, इंटरफेसिंग सर्किट, स्पेशलाइज्ड सर्किट, सर्किट आणि सिस्टम ऍप्लिकेशन पोर्ट यांसारखे घटक असतात. एम्बेडेड प्रोसेसर सामान्यतः ग्राहक, औद्योगिक, ऑटोमेशन, घरगुती उपकरणे, वैद्यकीय, दूरसंचार, व्यावसायिक, एरोस्पेस आणि लष्करी अनुप्रयोगांमध्ये आढळतात.

डिजिटल सिग्नल प्रोसेसर

डिजिटल सिग्नल प्रोसेसर (डीएसपी) एक विशेष प्रकारची प्रोसेसर चिप आहे ज्याचे आर्किटेक्चर ऑपरेशनल आणि डिजिटल सिग्नल प्रक्रियेच्या आवश्यकतांना संबोधित करते. हे डिजिटल इमेज प्रोसेसिंगमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते, म्हणजेच, डिजिटल कॅमेरे , स्पीच रेकग्निशन सिस्टीम , दूरसंचार, रडार, सोनार आणि मोबाईल फोन, हार्ड डिस्क ड्राइव्ह आणि हाय-डेफिनिशन टेलिव्हिजन (HDTV) सारख्या सामान्य ग्राहक इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांमध्ये ऑडिओ सिग्नल प्रोसेसिंग. ) उत्पादने. चला जाऊया

मोबाईल प्रोसेसर म्हणजे काय?

मोबाइल प्रोसेसर हा स्मार्ट फोन, मोबाईल कॉम्प्युटर आणि सेलफोनमध्ये आढळतो. प्रोसेसर म्हणजेच CPU चिप पोर्टेबल इलेक्ट्रॉनिक उपकरणांसाठी कूलिंग फॅनशिवाय 10-15W पॉवरवर चालण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे, जी फॅनशिवाय पुरेसे थंड आहे.

हे सहसा लहान चिप पॅकेजमध्ये ठेवलेले असते, परंतु अधिक महत्त्वाचे म्हणजे, ते CPU कूलर चालविण्यासाठी त्याच्या डेस्कटॉप समकक्षापेक्षा कमी पॉवर व्होल्टेज वापरते आणि अधिक स्लीप मोड क्षमता असते.

मोबाईल प्रोसेसरला वेगवेगळ्या पॉवर लेव्हलवर थ्रोटल केले जाऊ शकते आणि वापरात नसताना चिपचे विभाग पूर्णपणे बंद केले जाऊ शकतात. याव्यतिरिक्त, त्यात कमी प्रोसेसर लोडमुळे घड्याळ वारंवारता कमी केली जाऊ शकते. ते बंद केल्याने पॉवरची बचत होते आणि बॅटरीचे आयुष्य वाढते.

प्रोसेसरमध्ये कोर आणि थ्रेड म्हणजे काय? प्रोसेसरमध्ये कोर आणि थ्रेड म्हणजे काय?

कोअर आणि थ्रेडमध्ये काय फरक आहे यावर बराच गोंधळ आहे. प्रोसेसर कोर वि थ्रेड्स जाणून घेण्यापूर्वी, तुम्हाला सिंगल-कोर, मल्टीकोर, थ्रेड, मल्टीथ्रेडिंग काय आहे आणि आम्हाला त्यांची आवश्यकता का आहे हे समजून घेणे आवश्यक आहे. अनेक संगणक शौकीनांना हे समजून घ्यायचे आहे की शक्तिशाली प्रोसेसर, कोर किंवा थ्रेड्सची संख्या काय आहे. यासाठी आपण शोधतो की थ्रेड्स म्हणजे काय आणि कोर म्हणजे काय?

कोर

प्रोसेसर कोर हा हार्डवेअर घटक आहे, कोर सर्व संगणकीय कामांवर स्वतंत्रपणे प्रक्रिया करू शकतो. हे कमांड प्राप्त करते आणि संबंधित ऑपरेशन किंवा गणना करते. प्रोसेसर कोर संगणक प्रणालीच्या CPU मध्ये वैयक्तिक प्रक्रिया युनिट म्हणून कार्य करतो. हे एका संगणकीय कार्यातून सूचना प्राप्त करते, घड्याळाच्या गतीने कार्य करत असताना त्या माहितीवर त्वरित प्रक्रिया करते आणि माहिती तात्पुरती RAM मध्ये संग्रहित करते .

थेड

थ्रेड हा प्रोसेसरचा एक आभासी घटक आहे जो CPU कोरची कार्ये कार्यक्षमतेने पार पाडण्यासाठी हाताळतो. हे एकाचवेळी प्रोग्रामिंगच्या अंमलबजावणीचे एकक आहे. प्रोसेसिंगमध्ये अनेक प्रकारचे धागे आहेत जसे की सिंगल थ्रेड, मल्टी थ्रेड इ. सिंगल थ्रेडिंग म्हणजे एकाच क्रमाने निर्देशांची अंमलबजावणी करणे म्हणजेच एका वेळी एका आदेशावर प्रक्रिया केली जाते. तर मल्टीथ्रेडिंग प्रक्रियेस समान संसाधन सामायिक करणारे दोन किंवा अधिक सूचना धागे असू शकतात परंतु ते स्वतंत्रपणे कार्यान्वित करू शकतात.

निष्कर्ष

जर तुम्ही हा लेख पूर्ण वाचला असेल, तर प्रोसेसर म्हणजे काय? जीपीएसची खासियत काय आहे? प्रोसेसरचा उपयोग काय आहे? मोबाईल प्रोसेसर म्हणजे काय? प्रोसेसरचा उपयोग काय आहे? विषयाची संपूर्ण माहिती दिलेली असावी, त्यात काही त्रुटी राहिल्या आहेत असे वाटल्यास आम्हाला कमेंट करून सांगा, आम्ही लवकरात लवकर दुरुस्त करू. जर तुम्हाला हा लेख आवडला असेल तर तुम्ही तुमच्या मित्रांसोबत जरूर शेअर करा आणि आमचे फेसबुक पेज जरूर लाइक करा.धन्यवाद.